Nguyễn Ngọc Duy Hân
Càng già tôi càng hảo ngọt, ngọt
đường ngọt mật để ăn mà cũng thích cả sự ngọt ngào trong lời nói, cách đối xử.
Nếu người thân có lỡ nói nặng một chút là tôi nhạy cảm, suy diễn lung tung! Mấy
ngày Tết, tôi học làm mứt, làm bánh, ôi chao là ngọt, lượng đường trong máu
tăng lên đáng kể. Tháng 2 này lại có ngày 14 là ngày Tình Yêu
Valentine, là ngày kẹo sôcola được bán nhiều trên thế giới, là ngày ca tụng tình yêu muôn thuở, nên hôm nay mời các bạn cùng tôi tản mạn đôi chút về chủ đề đường
mật này nhé.
Người ta định nghĩa đường là chất
kết tinh có vị ngọt. Nói chung, đường trắng làm từ nhiều nguồn khác nhau, như củ
cải đường và mía. Các nhà máy nghiền và ép củ cải đường hoặc mía để chiết xuất
ra dung dịch nhựa ngọt. Các tinh thể hình thành trong chất lỏng đó được gọi là
đường thô. Về mặt khoa học thì các phân tử
sucrose trong cả hai loại từ củ cải đường và mía không có nhiều khác biệt. Đường
mang lại một số lợi ích sức khỏe, không thể thiếu trong ẩm thực, nhưng nếu dùng
nhiều quá thì gây hại, chẳng hạn bệnh tiểu đường với rất nhiều biến chứng nguy
hiểm.
Người ta chia đường ra làm nhiều
loại khác nhau, chẳng hạn đường cát trắng hay đường kính là một trong những loại
đường tinh khiết nhất, đã được loại bỏ hoàn toàn các tạp chất để trở thành tinh
chế sucrose 99.9%. Đường phèn tên khoa học là Saccharose, có thể phân giải
thành glucose và fructose. Đường phèn vị thanh và thơm ngon, ngọt mát hơn.
Trong nhiều thức uống, đường phèn chính là nguyên liệu quyết định để tạo nên
hương vị đặc biệt cho chất uống đó. Kế tới là đường cát thô (đường nâu), chứa
95% sucrose và 5% mía, giúp tăng hương vị và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng.
Găp độ ẩm cao, đường cát thô này dễ đóng cục hơn và đem lại cảm giác ngọt hơn
so với đường kính trắng. Đường từ cây thốt nốt là loại ngon đặc biệt có màu
nâu. Dùng đường thốt nốt tốt hơn về sức khỏe, nhưng dĩ nhiên giá thành mắc hơn.
Tiếp theo, đường tinh chế cao cấp
là loại thường được sử dụng trong thực phẩm thương mại với độ tan rất nhanh,
thí dụ chất ngọt trong soda và nhiều loại nước ngọt khác. Người ta không dùng
trực tiếp đường tinh chế này, mà chỉ sử dụng trong chế biến công nghiệp. Các loại
siro, mật ong là dạng đường lỏng tự nhiên, được tạo thành từ chất ngọt do ong
thu thập từ phấn hoa. Mật ong là loại đường có độ ngọt thấp hơn so với nhiều loại
đường khác.
Vì có nhiều loại đường và công dụng
khác nhau, nên từ xưa ông bà ta đã có những câu ví von như: Ngọt như đường cát
– Mát như đường phèn – Thanh như đường phổi – Thơm như đường thốt nốt. Nếu bạn ở
quê, chắc bạn biết "đường muối rùm" là gì, tôi chỉ nghe diễn tả, chứ
chưa bao giờ được thử. Nó là chất kết tinh ở dưới đáy của nồi đường mía sau khi
nấu sôi. Đường muối rùm trong suốt như pha lê, ngọt thanh và thơm, ngày nay chế
biến đường đã trở thành công nghệ, nên đường muối rùm kiểu xưa này
có lẽ đã tuyệt chủng!
Công dụng của đường thì nhiều lắm.
Nào là dùng để nêm nếm như gia vị trong các món thịt cá, rau cải, nào là ăn kèm
với bánh mì, bơ, quế trong bánh mì ăn sáng. Một số người thích rắc đường bột
lên bánh donut, bánh kẹp, bánh quế... Đường cũng thường được sử dụng để làm ngọt
đồ uống như cà phê, nước trái cây, nấu chè, làm mứt …
Đường và mật ong đều là
carbohydrate gồm glucose và fructose. Tuy nhiên, tỷ lệ hai thành phần này không
giống nhau. Đường chứa đến 50% glucose và 50% fructose, được gọi là "chất
ngọt không dinh dưỡng". Trong khi ấy mật ong trung bình chỉ có 30% glucose
rồi 40% fructose, phần còn lại là nước và các khoáng chất có lợi cho sức khỏe
như tăng sức đề kháng, chống oxy hóa. Lượng calori ở mật ong nhiều, chứa khoảng
64 calori mỗi muỗng canh, trong khi đường chỉ có 49 calo. Với liều lượng ít
hơn, mật ong có thể tạo ra độ ngọt tương tự như đường thường.
Còn nếu so sánh giữa si-rô từ cây
lá Phong và mật ong mật, thì mật chứa nhiều carbohydrate, protein, vitamin C,
vitamin B3, B5, B6 và cho nhiều calori hơn, trong khi si-rô cây Phong chứa nhiều
chất béo, vitamin B1 và B2. Mật ong cũng có hàm lượng sắt, đồng và phốt-pho cao
hơn, còn si-rô cây Phong chứa nhiều hàm lượng can-xi, kali, magiê, natri và kẽm
hơn. Cả mật ong và si-rô cây phong đều có tác dụng bảo vệ tim mạch, chống đái
tháo đường nhờ các hợp chất chống oxy hóa nhất định. Tuy nhiên, điều quan trọng
là phải luôn sử dụng điều độ các sản phẩm ngọt ngào này.
Năm 1970, các nhà khoa học đã phát
hiện ở miền rừng Tây châu Phi có loại thực vật với quả màu đỏ. Từ loại quả này
người ta chiết ra được chất sunmatin ngọt hơn đường mía 3000 lần, nên đã được
xem là loại đường thiên nhiên ngọt nhất.
Bây giờ xin mời bạn tìm hiểu thêm
chi tiết về loài ong. Chúng đã sống trên trái đất hàng 100 triệu năm, được coi
là loại côn trùng cổ xưa nhất. Ong mật vỗ cánh khoảng 200 lần mỗi giây đồng hồ,
tạo nên âm thanh vù vù đặc trưng. Trong một chuyến lấy mật, mỗi con ong thông
thường ghé hút nhụy từ 50 đến 100 bông hoa. Để có thể thu thập 1 kg mật ong,
đàn ong sẽ phải bay 145000 km, tương đương với 3 lần quỹ đạo vòng quanh trái đất.
Loài ong có hai dạ dày, một chiếc dùng để đựng mật hoa và một chiếc dùng để
tiêu hoá thức ăn. Dạ dày ong mật có thể chứa tới 70mg mật hoa, nặng gần bằng trọng
lượng của chú ong. Hãy tưởng tượng nếu loài người cũng có thêm cái dạ dày thứ
hai này, thì sức nặng của một người sẽ gấp đôi bình thường, lại không có cánh,
thì chuyện bay được sẽ là chuyện của năm 3000! Loài ong cần phải bay hết
88000km và hút nhụy 2 triệu bông hoa để có thể tạo ra 500 gram mật ong. Mỗi một
đàn ong lại có mùi hương riêng để các thành viên có thể nhận ra nhau, tức là
chúng cũng biết phân biệt chủng tộc! Nghiên cứu rõ thêm về mật ong, thì sách vở
đã phân ra thành hơn 300 loại khác nhau dựa theo màu sắc, mùi thơm và hương vị.
Mật ong cũng có thể bị nhiễm trùng
từ chính loài ong, các bông hoa thực vật và bụi bặm trong quá trình sản xuất,
nhưng may mắn với những đặc tính sẵn có của mật ong, những vi trùng này đã được
ngăn chặn. Tuy nhiên không có gì là hoàn toàn, do sự có mặt của vi khuẩn
botulinum trong mật ong, trẻ em dưới một tuổi không nên uống mật ong. Chỉ khi hệ
tiêu hóa phát triển hơn thì cơ thể bé mới đủ mạnh để phá hủy các bào tử xấu
này.
Công dụng của mật ong thì rất nhiều,
nào là để trị ho, tiểu đường, giảm cholesterol, hen suyễn và sốt. Nó cũng được
sử dụng để chữa tiêu chảy, cung cấp năng lượng nhất là cho những người bị suy
dinh dưỡng. Uống mật ong pha loãng giúp giảm đau và chữa lành vết thương sau
khi cắt amidan, khi bị cảm rát cổ họng, nhiễm trùng đường hô hấp nhất là khi bị
nhiễm Covid 19.
Trong sản xuất, mật ong còn được sử
dụng làm hương liệu và giữ ẩm cho các loại xà phòng và mỹ phẩm.
Nếu dùng mật ong băng bó cho người
bị loét chân vì tiểu đường, có thể giúp chữa lành vết thương mau chóng. Người
ta còn sử dụng thuốc nhỏ mắt có mật ong để giúp mắt đỡ khô hơn. Đối với những bệnh
nhân cần xạ trị, loét miệng là một trong những triệu chứng thường gặp. Uống mật
ong trước và sau các buổi xạ trị giúp làm giảm nguy cơ phát triển loét miệng.
Trên nguyên tắc, mật ong không bao
giờ hư, nhưng khi mật còn non quá có thể bị lên men chua.
Để phân biệt mật thật và giả, người
ta dùng giấy thấm, pha vào nước, hoặc dùng cọng hành lá để thử, có người cũng
cho mật ong vào ngăn đá tủ lạnh. Tuy nhiên, cách chính xác là phải xác định chỉ
số đường C4 trong mật ong, hoặc xem nguồn gốc chất ngọt Glucose và Frucrose
trong mật, để từ đó kết luận chất lượng mật ong tốt hay xấu. Có tin đồn mật ong
nếu dùng chung với bột sắn dây sẽ gây chết người, nhưng đây là điều hoàn toàn
phản khoa học.
Ông bà ta hay nói mèo có chê mỡ
bao giờ, nhưng trong thực tế đã có những loại mật ong thật, nhưng lại bị kiến
chê. Đừng thấy kiến không hảo khối mật này mà kết luận là mật giả nhé.
Mặc dù mật ong chứa các thành phần
tự nhiên, nhưng nó cũng tạo ra axit dẫn đến sự ăn mòn men răng, mật cũng chứa
hàm lượng đường fructose lớn, dễ làm tăng số cân. Mật ong cũng có thể gây táo
bón hoặc ngược lại là tiêu chảy, làm huyết áp thấp. Do vậy, không nên dùng quá
10 muỗng cà phê (50ml) mật ong mỗi ngày.
Sách kỷ lục Guinness Thế giới đã
chính thức công nhận mật ong Centauri ở Thổ Nhĩ Kỳ là loại mật ong đắt nhất thế
giới. Mỗi ký mật ong này lên tới 10000 Euro. Kế tới là mật ong Manuka, do tính
chất tinh khiết một lọ nặng 210g giá vào khoảng $720 đô Mỹ. Riêng tại Việt Nam
thì có loại mật ong thơm nức mũi với mùi bạc hà, được ví như vàng lỏng, vì giá
rất mắc.
Thống kê cũng có 10 quốc gia sản
xuất mật đứng đầu thế giới như sau:
Trung Hoa: Được biết đến là nước sản
xuất mật ong theo phương thức cổ truyền, sản lượng hàng năm khoảng 448000 tấn.
Hoa Kỳ: Sản xuất hơn 100 loại mật
ong chất lượng cao hay thấp, mật tự nhiên hay nhân tạo tùy theo nhu cầu người
tiêu dùng.
Thổ Nhĩ Kỳ: Thu lợi nhuận khổng lồ
từ ngành kinh doanh này với khoảng 43000 nhà máy sản xuất mật ong.
Ukraina: Họ chuyên sản xuất mật tự
nhiên, không có một nhà máy mật ong nhân tạo nào, giành được nhiều huy chương
vàng tại Hội nghị Nuôi ong Thế giới Apimondia hàng năm.
Mexico: Xứ này nổi tiếng về trồng
cam, là loài hoa được ong yêu thích hút mật. Điều đó giải thích tại sao Mexico
nổi tiếng có mật ong ngọt và bổ dưỡng hơn nhiều quốc gia khác.
Nga: Trồng trọt và sản xuất mật
ong là một phần của văn hóa Nga. Họ thích sử dụng mật ong trong khi pha trà, cà
phê và làm bánh mì cùng nhiều loại bánh khác. Sản lượng mật ong Nga làm hàng
năm khoảng 63000 tấn.
Ấn Độ: Đây cũng là nước chuyên sản
xuất mật ong theo các phương pháp cổ truyền, ong có thể sống trong bất kỳ thời
tiết nào nên có đủ mật quanh năm.
Argentina: Sản xuất mật ong là một
trong những động lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy kinh tế đất nước này.
Ethiopia: Quốc gia này được biết đến
với 29000 loại sáp ong.
Tây Ban Nha: Sản lượng mật ong Tây
Ban Nha hàng năm đạt khoảng 57000 tấn, nổi tiếng với hương vị ngọt ngào và giàu
dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.
Nghề bắt ong lấy mật rất cực khổ, có thể bị ong chích chất độc chết người,
ngoài ra còn phải vào rừng sâu, mạo hiểm leo trèo. Ong Bắp Cày Nhật Bản là loài rất độc, nếu lỡ
bị chích, vết đốt sẽ mất đến
2 tháng để bình phục hoàn toàn. Chỉ cần 10 con trở lên tấn công là bạn phải nhập viện trong tình trạng nguy hiểm. Với cánh xoè ra tới 6 cm, Wallace được cho là loài ong lớn nhất thế giới. Còn tổ ong
có chiều dài 7 mét trên đảo Tenerife của Tây Ban
Nha, được cho là tổ ong lớn trên thế giới. Còn tổ ong nhỏ nhất thế giới là tổ ong của loài ong ruồi, chỉ bé
bằng quả trứng gà nhưng chứa hàng ngàn con, ong ruồi cho lượng mật rất ít.
Vì dùng nhiều chất ngọt sẽ tổn hại
sức khoẻ, gây ra nhiều loại bệnh, nên người ta sản xuất ra loại đường ăn kiêng
"diet". Ưu điểm của đường nhân tạo là rẻ, tạo độ ngọt nhanh, không
gây sâu răng, giúp kiểm soát cân nặng, kiểm soát đường huyết vì không chứa
carbohydrate, nhưng nó cũng bị một số vấn đề khác về sức khỏe. Theo Tổ chức Y tế
Thế giới WHO, con người nên giới hạn lượng chất ngọt dưới 10% tổng số lượng
calo tiêu thụ, tức là khoảng 50 gam hoặc
12 muỗng cà phê.
Sách vở khuyên nên dùng đường
ăn kiêng có nguồn gốc từ thiên nhiên, không phải là chất hóa học. Hiện nay cơ
quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cho phép sử dụng đường
"diet" trên 150 quốc gia. Đã có các loại đường nhân tạo được sản xuất
dành riêng cho người bị tiểu đuờng. Thí dụ Sucralose có độ ngọt gấp 600 lần đường
thường, mức an toàn và phù hợp là 5mg/kg/ngày. Kế tới là đường Saccharin, với độ
ngọt gấp 300 tới 500 lần đường thông thường, đặc biệt không bị hủy bởi nhiệt, mức
an toàn cho phép là 15mg/kg/ngày. Ngoài ra còn có loại Stevia chiết xuất từ cây
cỏ ngọt, độ ngọt gấp 250 -300 lần so với đường tự nhiên. Tiếp theo là đường
Aspartame, với độ ngọt hơn khoảng 200 lần, chúng dễ bị tiêu hủy khi nóng nên chỉ
dùng sau khi đã chế biến xong. Ngoài ra còn có Acesulfame Potassium.
Đường hóa học Palatinose là
Cacbonhydrat, khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành đường Glucose, cung cấp năng
lượng ổn định và liên tục cho tế bào não. Đường hóa học Cyclamate là loại có thể
gây biến đổi gen, hoặc gây ung thư. Nó có vị ngọt hắc, hơi chát và đắng nên bạn
có thể nhận biết chúng trong khi ăn uống.
Trong nấu ăn, chắc bạn biết tới loại đường nho, tên tiếng Anh là Glucono Delta Lactone, được kết
tinh và chế biến từ quả nho hoặc mật ong, trở thành dạng bột mịn màu trắng, đầu
tiên có vị ngọt nhẹ, sau đó chuyển dần sang chua. Chất này rất cần làm xúc tác
để sữa đậu nành đông lại làm thành tàu hủ mềm ăn với nước đường và gừng, là món
tráng miệng rất thông dụng. Đường nho cũng cần trong một vài loại bánh khác.
Thống kê cho biết một người trung
bình tiêu thụ khoảng 25 kg đường mỗi năm, tương đương với 260 calori mỗi ngày.
Tuy nhiên người hảo ngọt, thích chè bánh, như tôi thì con số tiêu thụ chắc gấp
đôi! Năm nào tôi cũng nhủ lòng sẽ bớt ăn ngọt, mà vẫn chưa làm được bao nhiêu. Ối
cha, còn nói về chè, xôi, bánh, mứt, kem của Việt Nam thì nhiều không thể kể,
thứ nào cũng ngọt, cũng thơm, cũng đẹp, mười phân vẹn mười, cần riêng một bài
viết khác. Bạn cứ bấm vào các kênh dạy nấu ăn thì sẽ thấy hàng ngàn món ngay. Tôi xin kể vài loại thông thường thôi là
chè thưng, chè táo sọn, chè đậu ván, chè ba màu, chè đậu trắng, chè hạt sen, mứt
thì có mứt gừng, mứt bí, mứt dừa, mứt khóm, không thể thiếu trong các ngày Tết.
Bánh ngọt thì có bánh bò, bánh chuối, bánh da lợn, bánh … đủ thứ, thứ nào cũng
ngọt, cũng thơm, cũng đặc biệt. Riêng các loại bánh “Tây” thì thường rất ngọt,
rất gắt nhưng cũng không kém phần hấp dẫn.
Đường ngon ngọt như thế, nhưng dùng nhiều sẽ
gây hại cho cơ thể. Một loại bệnh
ai cũng biết là bệnh tiểu đường (hay đái tháo đường). Trên thế giới có khoảng
422 triệu người bị chứng tiểu đường, mỗi năm làm khoảng 1 triệu rưởi người chết.
Các triệu chứng của bệnh tiểu đường mỗi người mỗi khác, tuy nhiên, có một số biểu
hiện chung như thường xuyên cảm thấy đói và khát, sụt cân, đi tiểu thường
xuyên, mắt nhìn bị mờ, mau mệt mỏi, từ đó gây ra bệnh
tim mạch, đột quỵ, tổn thương dây thần kinh, ảnh hưởng
thận, tổn thương mắt, vết loét ở chân không lành nên dễ bị cắt cụt chân, thậm
chí gây bệnh trầm cảm.
Để tránh tiểu đường, cần ăn uống
có lợi cho sức khỏe, vận động nhiều hơn và cần được bác sĩ theo dõi thường
xuyên.
Mật thì ngọt, nhưng mang cùng tên
lại có loại mật đắng. Đó là chất nước màu vàng
do gan tiết ra, giúp tiêu hoá chất mỡ. Trái mật có ở trong cơ thể
con người, động vật, cá... Mật lấy từ gấu ngựa là dược phẩm quý ở một số nước
châu Á. Mật gấu vị đắng nhưng sau đó có vị ngọt. Người ta nuôi gấu với các kỹ
thuật hút mật đảm bảo để không gây tử vong cho gấu. Mật gấu trong rừng tự nhiên được đánh
giá cao hơn gấu nuôi. Nghe nói có người uống mật gấu, bỗng da bị đổi mầu đen
thui như Quan Công, không biết có thật không. Túi mật rất cần cho cơ thể con
người hoặc động vật, khi bị ung thư phải cắt túi mật thì thường không sống được
bao lâu. Bốn chữ "Nằm gai nếm mật" là ý nói phải chịu khổ để mong có
ngày thành công. Mật phải nếm ở đây là loại mật đắng cay đau khổ chứ không phải
loại mật thơm ngọt.
Ngoài ra, còn có một loại hỗn hợp
màu đen tên là hắc-ín, để tráng làm đường xá cho xe chạy, lại có tên là nhựa đường,
loại đường này khó nuốt lắm bạn đừng thử ăn nhé. Khi hoa quả ngon lành có vị ngọt,
người ta đặt tên là cam đường, bưởi đường, chữ đường ở đây là tĩnh từ để bổ xung cho tên của trái cây, để phân
biệt với cam chua, bưởi chát.
Nãy giờ là chuyện đường mật trong đời sống
thực tế, bây giờ mời bạn điểm qua về mật và
đường trong văn chương nhé. Câu thành ngữ “Mật ngọt chết ruồi” là lời nhắc nhở
để chúng ta không bị cạm bẫy. Khi còn trẻ ngây thơ, rất khó để phân biệt được
ai thật lòng, ai giả dối với mình. Với những kẻ khéo léo biết dùng lời đường mật
ru ngủ, dụ dỗ, thì ta nên lắng nghe nhận xét của bậc cha ông để tránh. Hãy tôi
luyện để bản thân tỉnh táo trước những lời khen, hiểu được giá trị của chính bản
thân mình, đừng để bị xu nịnh.
Ca dao xưa đã có những câu như:
“Mật ngọt mà rót thau đồng
Miệng thì đằm thắm, nhưng lòng thờ ơ
Đôi ta như thể bàn cờ
Mỗi người mỗi nước, nên ngờ cho nhau”
Hoặc các câu:
“Nghe tin lệnh rút ra Hàn (Hàn ở đây là sông Hàn)
Thiếp gửi cho chàng một cục đường rim
Một tiềm đường cát”
Còn trong chuyện Kiều của cố Thi Hào Nguyễn Du, cũng có nhiều
câu liên hệ đến chủ đề này:
“Con
ong đã tỏ đường đi lối về”
Hoặc một loài hoa đẹp mang tên có chữ Đường:
“Hải
Đường mơn mởn cành tơ”
Để tả Từ Hải, Nguyễn Du viết:
“Đường
đường một đấng anh hào”. Đường đường chính chính để nói tới sự oai phong, tự
tin, không gian xảo.
Riêng Hoạn Thư thì ghen nhưng rất cao tay, rất ngọt,
nhưng không dễ nuốt:
“Cười
cười, nói nói ngọt ngào”
Chỉ tội nghiệp Thúy Kiều:
“Biết
đâu ấm lạnh biết đâu ngọt bùi”.
Trong Kinh Thánh Công Giáo, có câu
nói của Chúa Giêsu: "Ta là đường, là sự thật". Đường ở đây là con đường,
là chính đạo để đi qua, nhưng một số người có óc khôi hài đã chế ra câu đố là Kinh Thánh đã có câu nào về
Chúa Giêsu ngọt ngào như đường, rồi họ dẫn chứng câu này!
Trong Cựu Ước cũng đã có câu nói rằng đời sống
không dễ, nên cẩn thận kẻo sa ngã: "Nó vây ta bằng mật đắng và sự nhọc nhằn".
Trong sách Công Vụ của Thánh Phaolô tại Têsalônica cũng có câu: "Anh chị
em đã biết, chúng tôi chẳng bao giờ tâng bốc, cũng không dùng lời đường mật để
che đậy lòng tham, Đức Chúa Trời chứng giám cho lòng chúng tôi". Trong
sách Êdiptô, Chúa đã phán: "Ta hứa rằng Ta sẽ đưa các con ra khỏi cảnh khổ
đau tại Ai Cập và đem các con vào vùng đất đượm sữa và mật ong”. Vùng đất hạnh
phúc, no đủ được diễn tả qua 2 chất sữa và mật ong, nghe qua thấy thích hết sức.
Rồi trong sách Nhã Ca, cũng đã có câu: "Cô dâu của anh ơi, môi
em nhỏ từng giọt mật, dưới lưỡi em giấu mật ong và sữa.”
Qua đến thời đại ngày nay, Phạm
Đình Chương đã phổ nhạc bài thơ Dạ Tâm Khúc của Thanh Tâm Tuyền, có những câu: "Đi đi
chúng ta đến công viên, Nơi anh sẽ hôn em đắm đuối. Ôi môi em, môi em như mật đắng..."
Nhạc và lời thật xót xa. Trong bài Trả lại em yêu, Phạm Duy đã diễn tả "Uống
ly chanh đường, uống môi em ngọt". Ngày hè Việt Nam nắng nóng mà có ly nước
đá chanh đường thì tuyệt biết mấy, nhưng nếu được uống đôi môi ngọt ngào của người yêu thì thi vị hơn nhiều. Người ta cũng khuyên: Nếu đời cho ta trái chanh, hãy dùng nó để
pha thành ly nước chanh ngon, tức là cần luyện tinh thần để sống thanh thản và
hạnh phúc, đừng ngồi ôm trái chanh chua mà rên rỉ.
Nhạc tiếng Anh thì nổi tiếng có
bài Sugar Sugar của nhóm The Archies, với lời lẽ và âm nhạc thật ngọt ngào:
"Sugar, honey honey, You are my candy girl, and you got me wanting
you..."
Danh từ "Thiên đường" tức
là chốn trời cao đầy hạnh phúc sau khi chết, cũng có chữ đường, viết theo chữ
Hán thì không phải là chữ đường mà mình ăn đâu, nhưng chắc chắn là nơi đây rất
ngọt ngào, sung sướng. Các chữ đường đột, đường hoàng, đường đường chính chính
đồng âm khác nghĩa cũng rất thông dụng trong tiếng Việt. Không phải mật ong,
nhưng tin mật, tài liệu mật, hộp thư mật, cần được giữ bí mật... cũng là loại
"mật" trong ngôn ngữ hay dùng.
Riêng trong chuyện chưởng của Kim
Dung, cũng có ít nhất một đoạn tả về mật ong, đó là lúc Tiểu Long Nữ bị trúng kịch
độc, làm Dương Quá hoảng loạn, không biết nói gì, làm gì. Thấy Tiểu Long Nữ vẫn
cứ thổ huyết, Dương Quá chợt nảy một ý, chạy đi rót một bát mật ong cho Tiểu
Long Nữ uống. Thứ mật ong này quả là thần dược, chỉ lát sau nàng không ói ra
máu nữa, rồi nằm ngủ mê mệt trên giường. Chắc đây là thứ mật quý, mật ong thường
ngày nay chắc không tốt như vậy đâu.
Vâng, đường và mật hay ho, cần thiết
cho đời sống như thế đấy, nhưng như đã nói ở đầu, sự ngọt ngào tha thiết trong
tinh thần còn cần hơn nữa. Tôi xin kết thúc bài tản mạn về đường mật bằng cách
đề cao giá trị của lời nói dịu dàng, cử chỉ yêu thương chân thành. “Nói ngọt nó lọt
đến xương”, khôn khéo không nói như "dùi đục chấm nước mắm"
là điều nên thực hành, nhưng cũng đừng dùng lời đường mật để lừa gạt ai, mà phải
xuất phát từ con tim "chân chính không bao giờ biết đến nói dối”.
Trong dịp Valentine Ngày Tình Yêu,
dù già, dù trẻ, dù đang yêu hay đã chán phèo chuyện tình cảm trai gái, tôi cũng
xin chúc bạn thật hạnh phúc, khỏe vui và đem lại nhiều lợi ích, dịu ngọt cho cuộc
đời giống như chất đường và
mật, và cũng xin chúc tình yêu gia đình, tình yêu quê hương, tình cảm của con
người luôn mãi là mối tình muôn thuở.
Nguyễn Ngọc Duy Hân
No comments:
Post a Comment